Het kernkwadranten model van Daniel Ofman is een evergreen binnen het bedrijfsleven. Het is bedacht in 1992 en wordt sindsdien regelmatig gebruikt om meer inzicht te krijgen in medewerkers.
Het kan daarbij voor verschillende doeleinden worden gebruikt. Vaak zie je het terug bij ontwikkelingstrajecten, bij coaching sessies, in conflictbemiddeling, voor persoonlijke ontwikkeling en in teambuildingsessies.
Wanneer kun je gebruik maken van een kernkwadrant?
De workshops van Job Education worden vaak geboekt in het kader van persoonlijke ontwikkeling en teambuilding. Het kernkwadrant is daarbij een uitstekend middel om in te zetten. Omdat het in korte tijd, op een overzichtelijke manier, veel duidelijk maakt over collega’s.
Daarnaast maakt het de onderlinge dynamieken snel duidelijk. Je krijgt inzicht in hoe mensen zich tot elkaar verhouden. En daardoor leer je begrijpen waarom collega’s zich gedragen zoals ze zich gedragen. Dat is voor ieder team waardevolle informatie. Het stelt je namelijk in staat om de samenwerking en communicatie te verbeteren. Daardoor verbeteren je prestaties én wordt het kantoor een leukere plek.
In dit artikel gaan we in op hoe het kernkwadranten schema werkt. Om daarachter te komen heb je inzicht nodig in het model. Hoe ziet het kernkwadranten model er eigenlijk uit?
Wat zijn de kernkwadranten?
We beginnen met de kernkwadranten. Er zijn vier kernkwadranten binnen het schema. Het gaat om de kernkwaliteit, de valkuil, de uitdaging en de allergie. Deze kwadranten staan in verband met elkaar. We lichten je de kwadranten toe:
Kwadrant 1: Kernkwaliteit
Een kernkwaliteit is een eigenschap die natuurlijk voor je is. Je hoeft daar niet of nauwelijks moeite voor te doen. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld daadkrachtig, doorzettingsvermogen of inlevingsvermogen. Dat zijn eigenschappen die bij jou direct opvallen. Vaak zijn dit zaken die je moeilijk kunt aanleren, omdat iemand ze van nature wel of niet heeft. Wel is het mogelijk om ze door te ontwikkelen. Dus ben je al daadkrachtig? Dan gaat het jou makkelijk af om daar nóg beter in te worden.
Een kernkwaliteit is anders dan een vaardigheid. Want vaardigheden worden aangeleerd. Vaardigheden ontwikkel je omdat dit door je omgeving wordt opgelegd, of omdat je er zelf beter in wilt worden. Denk bijvoorbeeld aan heel goed worden in Excel.
Kwadrant 2: Valkuil
Ervaar je stress, word je onder druk gezet of gebeurt er iets onverwachts? Dan kan het zomaar voorkomen dat je te veel doorschiet in je kernkwaliteit. Je belandt in je valkuil. Je kent het gezegde wel: als er ‘te’ voor staat is het vaak niet goed. Dat is ook wat er gebeurt als je doorschiet in je valkuil.
Als je kernkwaliteit is dat je daadkrachtig hebt, dan is jouw valkuil bijvoorbeeld dat je drammerig of rücksichtslos wordt. Je bent dan té daadkrachtig. Dat is gedrag dat je liever niet wil laten zien.
Kwadrant 3: Uitdaging
Het kwadrant ‘Uitdaging’ staat voor een kwaliteit die jij niet of te weinig bezit, maar die wel goed voor je zou zijn. De kernkwaliteit en de uitdaging maken samen een sterke combinatie. Als je de eigenschap in de ‘Uitdaging’ kan ontwikkelen, zorgt die ervoor dat je minder snel in je valkuil trapt.
Als je heel daadkrachtig bent zou het je bijvoorbeeld helpen om ook je geduldigheid te ontwikkelen. Zo trap je minder snel in je valkuil van té daadkrachtig (en dus drammerig).
Merk je dat jij vaak in je valkuil terechtkomt? En wil je hieraan werken? Ga dan op zoek naar je uitdaging en besteed tijd en inspanning om ook deze eigenschap te ontwikkelen.
Kwadrant 4: Allergie
Het kwadrant ‘Allergie’ is een hele interessante in combinatie met de uitdaging. Het is namelijk zo dat je allergie nauw verbonden is met je uitdaging. Dat waar jij je meer op zou moeten ontwikkelen, daar kun je bij anderen nou net niet tegen. Als een ander zich zo gedraagt, dan levert dit spanningen en irritaties op.
Als je weer kijkt naar het voorbeeld van daadkracht, waarbij je uitdaging geduld is, dan zal iemand met heel veel geduld jou sneller irriteren. Geduld kan namelijk overkomen als passief (waarschijnlijk de valkuil van de ander) en dat levert bij jou behoorlijk wat spanningen op.
Hoe ziet het kernkwadranten model eruit?
Zoals je ziet staan alle kwadranten in verbinding met elkaar. Het één kan niet zonder het ander. Een kernkwaliteit en uitdaging samen vormen samen een hele sterke karaktereigenschap. De allergie en de valkuil zorgen samen voor een hele sterke negatieve karaktereigenschap.
Om te komen tot een mooie balans in jouw karaktereigenschappen kun je eraan werken om je valkuil om te draaien tot het positief tegenovergestelde: je uitdaging. Je zult merken dat je hierdoor gelijk meer begrip krijgt voor mensen die bij jou belanden in het hokje ‘allergie’.
Hoe werkt het kernkwadrant?
Het kernkwadrant kun je op verschillende manieren invullen. Je kunt beginnen bij de kernkwaliteit. Maar als je in een team veel spanningen en irritaties hebt kan je ook beginnen bij de allergie. Waar erger jij je nou precies aan bij de ander? Kun je hier ook een positieve eigenschap tegenover zetten?
We leggen je het uit aan de hand van een korte situatieschets:
Argh! Nou heeft die collega het rapport weer niet op tijd ingeleverd! Ontzettend vervelend, want de deadline was toch echt vanmorgen. De klant zit erop te wachten en je hebt zelf ook nog tijd nodig om een laatste check te doen.
Je collega komt gehaast binnen en legt met honderd excuses het rapport op je bureau. Het was nog niet goed genoeg, de layout klopte niet en ze wilde het niet afraffelen.
Het is duidelijk dat je collega erg perfectionistisch is. Dat gaat dus zelfs zo ver, dat ze er een harde deadline voor wil missen. Vervolgens erger jij je eraan, want bij jou is een deadline een afspraak. En afspraak is afspraak. Jij vindt dat je hier vervolgens weer over in gesprek moet met de klant om je te verontschuldigen.
Maar een goed rapport dat tot in de puntjes klopt, valt daar niet ook wat voor te zeggen?
We brengen de bovenstaande situatie eens terug tot de vier kwadranten in het kernkwadranten schema.
Jouw kernkwaliteit
Als je naar deze situatie kijkt kan je waarschijnlijk wel aangeven wat jouw kernkwaliteit is. Je bent betrouwbaar. In principe zal je gemaakte afspraken altijd nakomen. Anders vind je dat je op tijd aan de bel moet trekken. Betrouwbaarheid is een mooie kernkwaliteit.
Jouw valkuil
In deze situatie kon je de klant niet laten weten dat het rapport later kwam. Dat het niet gebeurt zoals afgesproken maakt je star. Je wordt boos op je collega en geeft haar de wind van voren. Je krijgt een gevoel van onmacht. Je betrouwbaarheid is doorgeslagen en je zit nu in je valkuil.
Jouw uitdaging
Kijk eens naar de situatie vanuit het perspectief van jouw collega. Zij wil de klant een fantastisch rapport opleveren. Er zaten waarschijnlijk misschien nog fouten in die de klant echt zouden opvallen. Jouw uitdaging is dan om hier flexibel mee om te gaan. Als je aan de klant uitlegt dat het rapport wat later is omdat jullie nog niet tevreden waren met het eindresultaat, dan hebben ze hier waarschijnlijk alle begrip voor.
Daarnaast zie je hier ook duidelijk de kernkwaliteit van jouw collega in terug. Zij is waarschijnlijk heel erg perfectionistisch. Haar valkuil zou kunnen zijn dat ze pietluttig wordt.
Jouw allergie
Achter het perfectionistische van je collega (haar kernkwaliteit) zit jouw allergie: pietluttigheid. Voor je collega is dit haar valkuil, maar wellicht was ze daar voor haar gevoel nog niet ingetrapt.
Hoe kun je hier vervolgens met elkaar over in gesprek gaan?
Geef aan dat je het waardeert dat ze het rapport tot in de puntjes verzorgd wil opleveren, maar dat je het fijn vindt als ze het de volgende keer op tijd laat weten. Dan kan jij daarop inspelen en met de klant in gesprek gaan.
Kernkwadranten geeft inzicht en verbetert de communicatie
Het bovenstaande voorbeeld is een situatie die op iedere werkvloer wel eens voorkomt. En je ziet dat je dankzij het inzetten van kernkwadranten veel beter je vinger kan leggen achter situaties, gebeurtenissen en dynamieken. Het gedrag dat jij en je collega’s laten zien is op deze manier te analyseren.
Dat zorgt ervoor dat je veel effectiever en fijner kan samenwerken. Het zorgt voor meer coulance, wederzijds begrip en respect voor elkaars denken en doen. En dat is precies de reden dat wij zo enthousiast zijn over dit eenvoudige, maar uiterst krachtige model.
Verder verdiepen? Bekijk onze workshop Ken je kernkwadranten
Zoals je ziet kan het kernkwadrant je ontzettend veel leren. Willen jij en je collega’s hier ook mee aan de slag? Zodat jullie de communicatie, samenwerking en de prestaties naar een hoger level kunnen tillen? Dan organiseren we graag onze incompany workshop Ken je kernkwadranten voor jullie.
